Wprowadzenie nowych dowodów osobistych z odciskami palców i podpisem posiadacza wynika z konieczności dostosowania polskich przepisów do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2019/1157 z 20 czerwca 2019 r. Chodzi m.in. o ujednolicenie krajowych przepisów w tym zakresie. Termin wdrożenia nowelizacji został jednak wydłużony. Pierwotnie, Sejm zakładał wprowadzenie nowej formy dokumentów już od 2 sierpnia. Aktualnie dokładna data nie jest jeszcze znana i ma zostać określona wkrótce.
Usługi bez wychodzenia z domu
Na stronie rządu została opublikowana wypowiedź ministra sekretarza stanu ds. cyfryzacji w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w tej sprawie.
– „Wszystko, co robimy ma jeden cel: zależy nam, aby Polacy możliwie najwięcej spraw urzędowych mogli załatwiać bez wychodzenia z domu. Pracujemy nad tym, aby nasze e-usługi były proste i intuicyjne. Wszystko po to, by mogły z nich korzystać także osoby dopiero stawiające swoje pierwsze kroki w internecie” – mówi minister Janusz Cieszyński.
– „Wszystkie dostępne obecnie e-usługi można znaleźć na portalu GOV.pl. Wkrótce pojawią się kolejne, w tym te, na które czekało wielu Polaków. A to wszystko dzięki przyjętym we wtorek przez Radę Ministrów przepisom” – dodaje.
Co się zmieni?
Po wdrożeniu tych zmian osoby, które są właścicielami nieruchomości (i chcą w niej zameldować się online) nie będą musiały już tego udowadniać. Weryfikacja nastąpi automatycznie, bez udziału urzędnika rozpatrującego wniosek. Dzięki temu cały proces będzie jeszcze szybszy i wygodniejszy.
Kolejna zmiana to nowa e-usługa – możliwość pobrania z rejestru PESEL zaświadczenia zawierającego pełny lub częściowy odpis naszych danych oraz danych naszych dzieci. Po wejściu w życie nowych regulacji uzyskanie takiego zaświadczenia będzie możliwe od ręki.
Regulacja wprowadzi również do dowodu dwa odciski palców w formatach cyfrowych za wyjątkiem dowodów osób poniżej 12. roku życia oraz osób, od których pobranie odcisków palca jest niemożliwe. Odciski palców będą odwzorowywane w urzędzie. Ponadto dowód będzie zawierał również dowód posiadacza z zastrzeżeniem kilku wyjątków m.in. osób poniżej 12. roku życia. Zmieni się również warstwa wizualna dowodu.
Dowód osobisty wydany osobie, która nie ukończyła 12 roku życia, będzie ważny przez okres 5 lat od daty wydania dowodu osobistego. Dowód osobisty wydany osobie, która ukończyła 12 rok życia, będzieważny przez okres 10 lat od daty wydania dowodu osobistego.
Po zmianach nie będzie konieczności wymiany dotychczas posiadanych dokumentów. Nowelizacja przewiduje, że dowody wydane przed zmianami będą ważne na okres, na jaki zostały wydane, ale nie dłużej niż do 3 sierpnia 2031 roku.
Nie tylko dowody, czyli ułatwienia proceduralne e-usług
Zgodnie z informacją z rządowej strony nowe regulacje przewidują także pojawienie się e-usługi, dzięki której każdy będzie mógł pobrać informację o odbiorcach swoich danych z Rejestru Dowodów Osobistych i Rejestru PESEL. Usługa będzie umożliwiać sprawdzenie zdarzeń, które miały miejsce w ciągu 5 lat od ich zaistnienia. Co ważne, tylko my będziemy mogli sprawdzić, kto odbiera nasze dane lub dane dotyczące dziecka pozostającego pod naszą władzą rodzicielską. Takiej możliwości nie będzie miał nikt postronny. Każdy z nas już teraz ma prawo poprosić o takie informacje, a państwo ma obowiązek je przekazać. Obecnie jednak uzyskanie takich informacji nie jest zautomatyzowane i pomimo zawnioskowania o nie elektronicznie wymaga udziału urzędnika. Po wejściu w życie nowych przepisów – nie dość, że prościej będzie uzyskać informację o odbiorcach danych, to jeszcze dużo krócej niż obecnie trzeba będzie na nią czekać. Dostaniemy ją od ręki.
A kto może być odbiorcą naszych danych z Rejestru Dowodów Osobistych i Rejestru PESEL? Definiuje to art. 4 pkt 9 RODO. Zgodnie z tym przepisem odbiorcą może być osoba fizyczna lub prawna, organ publiczny, jednostka lub inny podmiot, któremu ujawnia się dane osobowe, niezależnie od tego, czy jest stroną trzecią. Tyle teorii. W praktyce to np. Narodowy Fundusz Zdrowia, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Poczta Polska itp.
Terminy
Informacja dotycząca daty wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających wydawanie dowodu osobistego zawierającego odciski palców ma zostać ogłoszona w Dzienniku Ustaw oraz na stronie Biuletynu Informacji Publicznej ministra ds. cyfryzacji co najmniej 14 dni przed wejściem w życie.
