W ramach korekty Polskiego Ładu do polskiego systemu podatkowego wprowadzane są kolejne zmiany. Pod koniec sierpnia 2022 r. do Sejmu trafił projekt nowelizacji Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i niektórych innych ustaw, np. Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych czy Ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej. Projekt, dotyczący przede wszystkim podatku CIT, zakłada m.in. modyfikację i odroczenie wejścia w życie przepisów o minimalnym podatku dochodowym, a także uchylenie przepisów o tzw. ukrytej dywidendzie. Omówienie najważniejszych zmian zamieszczamy poniżej. Dzięki lekturze tekstu dowiesz się, jak planowane zmiany w CIT wpłyną na sytuację gospodarczą podatników. Wszelkie wątpliwości odnośnie zawiłości prawa podatkowego warto rozwiać konsultując z doradcą podatkowym.
Zmiany w CIT 2022: ukryta dywidenda
Konstrukcję przeciwdziałania ukrytej dywidendzie przewidywały przepisy nowelizacji z 29 października 2021 r., wprowadzającej zmiany w Ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, Ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych i innych ustawach (Dz. U. poz. 2105 z późn. zm.). Ich wejście w życie miało nastąpić 1 stycznia 2023 r. Celem modyfikacji było ograniczenie uprawnienia przedsiębiorcy do zaliczania wydatków jako kosztów uzyskania przychodu. Innymi słowy, w myśl przepisów niektóre wydatki, np. te, których wysokość lub termin poniesienia w jakikolwiek sposób są uzależnione od osiągnięcia zysku przez podatnika, lub wysokości tego zysku, nie mogły zostać uznane za koszty uzyskania przychodów. Omawiana konstrukcja wiązała się z szeregiem negatywnych konsekwencji dla podatników. Jej stosowanie mogłoby doprowadzić do sytuacji, w której statusu kosztów uzyskania przychodów zostałyby pozbawione również te wydatki, które nie służą optymalizacji podatkowej. Uwzględniając głosy krytyczne przedsiębiorców i prawników, Ministerstwo Finansów proponuje całkowite usunięcie planowej konstrukcji.
Polski Ład: zmiany w CIT dotyczące podatku minimalnego
Podobnie jak w przypadku przepisów o ukrytej dywidendzie, regulacje dotyczące podatku minimalnego uwzględnione w nowelizacji z 29 października 2021 r. miały zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2023 r. Ministerstwo zdecydowało się odroczyć termin wejścia w życie podatku minimalnego o rok: do 1 stycznia 2024 r. Oprócz tego projekt, który trafił niedawno do Sejmu, zakłada szereg modyfikacji w omawianej konstrukcji. Planowane zmiany w CIT dotyczące podatku minimalnego polegają m.in. na:
- podwyższeniu wskaźnika rentowności, którego uzyskanie stanowi warunek zastosowania podatku minimalnego, z 1% do 2%,
- rozszerzeniu katalogu kosztów, których nie uwzględnia się w obliczaniu straty,
- wprowadzeniu alternatywnej metody ustalania podstawy opodatkowania : zgodnie z projektem jako podstawę można przyjąć kwotę odpowiadającą 4% wartości przychodów ze źródła przychodów innych niż uzyskane z zysków kapitałowych osiągniętych przez podatnika w roku podatkowym,
- rozszerzeniu katalogu wyłączeń z podatku minimalnego m.in. o spółki komunalne czy małych podatników.
Nowelizacja CIT: zmiany dotyczące stosowania CIT estońskiego
Omawiany projekt zakłada liberalizację przepisów w zakresie stosowania tzw. estońskiego CIT, czyli opodatkowania ryczałem od dochodu spółek kapitałowych. Znowelizowane przepisy przewidują m.in.:
- zmianę terminu, w jakim podatnik powinien zawiadomić organ o wyborze opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek (ZAW-RD),
- zmianę w zakresie sposobu określania dochodu z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą przeznaczanych zarówno na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, jak i na cele z nią niezwiązane: nowelizacja przewiduje, że 50% wysokości wydatków, opisów amortyzacyjnych, a także opisów z tytułu trwałej utraty wartości związanych z używaniem składników majątku, które nie są wykorzystywane wyłącznie w ramach działalności gospodarczej, nie uznaje się za wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą,
- zmianę warunku wygaśnięcia zobowiązania podatkowego z tytułu tzw. korekty wstępnej : zgodnie z przepisami zobowiązanie ma wygasać w całości po upływie co najmniej jednego pełnego okresu opodatkowania ryczałtem, tj. 4 lat podatkowych),
- modyfikację terminu na zapłatę podatku należnego od dochodu z przekształcenia : znowelizowane przepisy głoszą, że podatnik ma obowiązek uiścić podatek w terminie przewidzianym na złożenie zeznania CIT-8 za rok podatkowy poprzedzający pierwszy rok opodatkowania ryczałtem,
- zmianę terminu zapłaty ryczałtu od dochodu z tytułu zysku na pokrycie strat, dochodu z tytułu podzielonego zysku, a także ryczałtu od rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto.
Oferta: Outsourcing księgowy
Rozliczenie CIT: zmiany w zakresie opodatkowania podatkiem u źródła (WHT)
Projekt nowelizacji przewiduje również zmiany dotyczące podatku u źródła, czyli podatku dochodowego pobieranego przez płatników, którzy mają miejsce zamieszkania, siedzibę lub zagraniczny zakład w Polsce. Ustawodawca zdecydował się na:
- wyłączenie stosowania niektórych obowiązków spoczywających na płatnikach : zarówno emitentach, jak i podmiotach będących tzw. płatnikami technicznymi); wyłączenia dotyczą opodatkowania u źródła odsetek i dyskonta od skarbowych papierów wartościowych,
- wydłużenie zarówno terminu do złożenia oświadczenia pierwotnego, jak i okresu jego ważności; za pomocą oświadczenia płatnik może uchylić się od obowiązku zastosowania mechanizmu pay&refund.
Podatki CIT 2022: opodatkowanie zagranicznych jednostek kontrolowanych (CFC)
Jeśli chodzi o zagraniczne jednostki kontrolowane, Ministerstwo Finansów zaproponowało trzy główne zmiany polegające na:
- wyeliminowaniu podwójnego lub wielokrotnego opodatkowania CFC w przypadku kaskadowej wypłaty dywidendy w strukturach holdingowych,
- dookreśleniu treści jednej z przesłanek uznania firmy za zagraniczną jednostkę kontrolowaną, mówiącej o wysokiej rentowności zagranicznej jednostki w stosunku do posiadanych aktywów,
- doprecyzowaniu treści definicji legalnej pojęcia jednostki zależnej.
Zmiany w CIT 2022: polska spółka holdingowa (PSH)
Modyfikacje dotyczące konstrukcji polskiej spółki holdingowej : instytucji prawnej wprowadzonej w ramach Polskiego Ładu : przewidują m.in.:
- doprecyzowanie przepisów dotyczących wymogu rocznego posiadania przez spółkę holdingową udziałów w spółkach zależnych,
- zastąpienie trzech definicji legalnych: spółki zależnej, krajowej spółki zależnej i zagranicznej spółki zależnej, dwoma definicjami: krajowej spółki zależnej i zagranicznej spółki zależnej,
- włączenie do katalogu form prawnych, w których może działać spółka holdingowa, prostej spółki akcyjnej,
- przyznanie krajowej spółce zależnej uprawnienia do zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 lub 34a Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przewidzianego dla specjalnej strefy ekonomicznej i Polskiej Strefy Inwestycji.
Planowane zmiany w CIT w zakresie stosowania przepisów o kosztach finansowania dłużnego
Wyłączenie z katalogu kosztów uzyskania przychodów finansowania dłużnego (np. w postaci pożyczek) nastąpiło w 2018 r. Wprowadzone wówczas regulacje ustanowiły zakaz zaliczania do kosztów uzyskania przychodów części poniesionych przez podatnika kosztów finansowania w przypadku, gdy przekroczony został ustalony próg. Omawiany projekt ustawy przewiduje zmiany dotyczące sposobu jego (progu) ustalania : odtąd podatnik będzie mieć możliwość zastosowania wyższego z dwóch limitów odliczenia: 3 mln zł albo 30% EBITDA. Oprócz tego zgodnie z przepisami nowelizacji wyłączenia nie będą obejmować finansowania dłużnego udzielonego:
- na nabycie lub objęcie udziałów lub ogółu praw i obowiązków w podmiotach niepowiązanych z podatnikiem oraz
- przez bank lub SKOK, mające siedzibę w państwie członkowskim UE bądź EOG.
Czytaj także: Formy opodatkowania w Polsce
Nowelizacja przepisów podatkowych: liczne zmiany
Na zakończenie zwróćmy uwagę, że lista planowanych zmian jest dłuższa. Te dotyczą również m.in. procedury zwrotu podatku od przychodów z budynków czy składek na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. W celu zapoznania się ze wszystkimi modyfikacjami warto sięgnąć po udostępniony w Internecie projekt. Można go znaleźć na stronie Sejmu RP w zakładce Prace Sejmu.