W dzisiejszym wpisie będzie mowa o obowiązku zamknięcia ksiąg w związku ze zmianą statusu spółki komandytowej. Temat, który spędza sen z powiek niejednej osobie dokonującej rozliczeń spółek komandytowych.
Zapraszamy do lektury!
1. Z dniem poprzedzającym uzyskanie statusu podatnika CIT, tj. odpowiednio na 31 grudnia 2020 lub 30 kwietnia 2021, spółka komandytowa jest zobowiązana do zamknięcia ksiąg rachunkowych.
2. Zgodnie z przepisami przejściowymi, w celu zamknięcia ksiąg, należy odpowiednio zastosować art. 8 ust. 6 ustawy o CIT. Przepis te stanowi, że jeżeli z odrębnych przepisów wynika obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych (sporządzenia bilansu) przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, za rok podatkowy uważa się okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych. W tym przypadku za następny rok podatkowy uważa się okres od dnia otwarcia ksiąg rachunkowych do końca przyjętego przez podatnika roku podatkowego.
3. Jednocześnie, jeżeli ostatni dzień roku obrotowego spółki komandytowej, która wybrała opcję uzyskania statusu podatnika CIT od 1 maja 2021 r., przypada w okresie od dnia 31 grudnia 2020 r. do dnia 31 marca 2021 r., spółka ta może nie zamykać ksiąg rachunkowych na ten dzień i kontynuować rok obrotowy do dnia 30 kwietnia 2021 r.
4. Powyższe oznacza, że spółka komandytowa, decydując się na odroczenie objęcia reżimem CIT do 1 maja 2021 r., przy założeniu że jej rok obrotowy kończy się 31 grudnia 2020 r., może:
1) zamknąć księgi na ostatni dzień roku obrotowego, tj. 31 grudnia 2020 r., otworzyć je na 1 stycznia 2021 r. i następnie ponownie zamknąć na 30 kwietnia 2021 r., albo
2) nie zamykać ksiąg na 31 grudnia 2020 r., wydłużając bieżący rok obrotowy do 30 kwietnia 2021 r.
5. Art. 3 ust. 1 pkt 9 ustawy o rachunkowości przewiduje, że przez rok obrotowy rozumie się rok kalendarzowy lub inny okres trwający 12 kolejnych pełnych miesięcy kalendarzowych, stosowany również do celów podatkowych. Rok obrotowy lub jego zmiany określa statut lub umowa, na podstawie której utworzono jednostkę. Jednocześnie art. 45 ust. 1 ustawy o rachunkowości stanowi, że sprawozdanie finansowe sporządza się na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych, o którym mowa w art. 12 ust. 2 ustawy oraz na inny dzień bilansowy. Z kolei zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy o rachunkowości księgi rachunkowe zamyka się m.in. na dzień kończący rok obrotowy, a także na inny dzień bilansowy określony odrębnymi przepisami.
6. Ze względu na pojawiające się wątpliwości co do obowiązków sprawozdawczych spółki komandytowej w przypadku odroczenia uzyskania przez nią statusu podatnika CIT do 1 maja 2021 r., w szczególności co do konieczności sporządzenia sprawozdania finansowego na dzień 30 kwietnia 2021 r., Ministerstwo Finansów ? w odpowiedzi na zapytanie Polskiej Izby Biegłych Rewidentów – przedstawiło swoje stanowisko w piśmie 30 grudnia 2020 r.(DWR5.5101.148.2020).
7. Ministerstwo Finansów w ww. piśmie wskazało, że zasadnym jest przyjęcie, że przepis przejściowy, umożliwiający przedłużenie roku obrotowego do 30 kwietnia 2021 r., stanowi lex specialis w stosunku do ogólnej zasady definiującej rok obrotowy w art. 3 ust. 1 pkt 9 ustawy o rachunkowości.
8. W konsekwencji, w przypadku spółki komandytowej, której rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym i która odroczyła termin uzyskania statusu podatnika CIT do 1 maja 2021 r., w zależności od decyzji podjętej co do zamknięcia ksiąg – zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów – możliwe są dwie opcje:
1) zamknięcie ksiąg rachunkowych na 31 grudnia 2020 r. – spółka sporządzi sprawozdanie finansowe za rok obrotowy 1 stycznia – 31 grudnia 2020 r. Kolejne sprawozdanie finansowe spółka sporządzi za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r., a na 30 kwietnia 2021 r. spółka jest zobowiązana zamknąć księgi rachunkowe wyłącznie dla celów podatkowych, bez obowiązku sporządzenia sprawozdania finansowego na ten dzień;
2) brak zamknięcia ksiąg rachunkowych na 31 grudnia 2020 r. i kontynuacja roku obrotowego do 30 kwietnia 2021 r. – w takim przypadku sprawozdanie finansowe obejmie wydłużony rok obrotowy, trwający od 1 stycznia 2020 r. do 30 kwietnia 2021 r. Natomiast sprawozdanie za kolejny rok obrotowy będzie obejmowało okres 8 miesięcy od 1 maja do 31 grudnia 2021 r. W tym przypadku, zamknięcie ksiąg rachunkowych na 30 kwietnia 2021 r. będzie zdarzeniem wywołującym skutki zarówno dla celów podatkowych, jak i sprawozdawczości finansowej.
9. Powyższe podejście Ministerstwo Finansów potwierdziło również w wyjaśnieniach „Rok obrotowy spółki komandytowej w związku z objęciem CIT“ z 21 stycznia 2021 r.
10. W świetle wyjaśnień Ministerstwa Finansów, należy przyjąć, że przy kontynuacji roku obrotowego do 30 kwietnia 2021 r. nie następuje zmiana roku obrotowego przyjętego przez spółkę, a jedynie wydłużenie jednego i skrócenie kolejnego roku obrotowego na podstawie przepisów przejściowych. W konsekwencji, spółka komandytowa decydując się na wydłużenie roku obrotowego nie jest zobowiązana do podejmowania działań wymaganych w przypadku zmiany roku obrotowego, w szczególności do zmiany umowy spółki i dokonania zmian w KRS.
11. Z kolei w przypadku zamknięcia ksiąg rachunkowych na 31 grudnia 2020 r., w sprawozdaniu za 2021 r. zasadne wydaje się odrębne pokazanie wyniku za okres styczeń – kwiecień 2021, kiedy to spółka komandytowa będzie jeszcze transparentna podatkowo i wyniku za okres maj -grudzień 2021, gdy spółka będzie już podatnikiem CIT i podatek dochodowy obciąży jej wynik. Co do zamknięcia ksiąg rachunkowych wyłącznie dla celów podatkowych, ze względu na brak takiej konstrukcji w dotychczasowych przepisach podatkowych czy rachunkowych, należy oczekiwać dalszych wyjaśnień Ministerstwa Finansów jak technicznie przeprowadzić taką operację.
12. Należy wskazać, że rozwiązanie polegające na wydłużeniu roku obrotowego pozwala uniknąć obowiązków związanych z podwójnym zamknięciem ksiąg, ale w praktyce może utrudnić ustalenie dochodu za 2020 rok wspólników, dla których rok podatkowy nie ulegnie zmianie.
13. Decyzja o ewentualnym wydłużeniu roku obrotowego powinna zostać podjęta w formie uchwały wszystkich wspólników, analogicznie jak dla celów odroczenia terminu uzyskania statusu podatnika CIT przez spółkę komandytową.
Gdybyście Państwo mieli problemy w powyższym zakresie to zapraszamy do naszej kancelarii.
